عیار طلا به درصد یا نسبت خلوص طلا در یک قطعه طلا گفته می‌شود. این مفهوم برای نشان دادن مقدار طلای خالص موجود در آلیاژ طلا کاربرد دارد. طلا در طبیعت به صورت خالص وجود ندارد و معمولاً با سایر فلزات مانند مس، نقره یا روی ترکیب می‌شود تا ویژگی‌های خاصی به آن بدهد، مثل استحکام بیشتر یا تغییر رنگ. عیار طلا در واقع میزان خلوص آن را نسبت به کل وزن آلیاژ نشان می‌دهد.
واحد عیار طلا:
عیار طلا معمولاً به صورت عددی و بر اساس سیستم ۲۴ واحدی بیان می‌شود. در این سیستم، ۲۴ عیار معادل طلا خالص است. به عبارت دیگر:
- عیار ۲۴ یعنی طلا ۱۰۰% خالص است.
- عیار ۱۸ یعنی ۷۵٪ طلا خالص و ۲۵٪ سایر فلزات است.
- عیار ۱۴ یعنی ۵۸.۵٪ طلا خالص و ۴۱.۵٪ سایر فلزات است.
نحوه محاسبه عیار طلا:
برای تعیین عیار طلا می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد:
عیار طلا=(وزن طلا خالصوزن کل آلیاژ)×۲۴\text{عیار طلا} = \left( \frac{\text{وزن طلا خالص}}{\text{وزن کل آلیاژ}} \right) \times ۲۴
در این فرمول، وزن طلا خالص و وزن کل آلیاژ از طریق آزمایش‌های مختلف اندازه‌گیری می‌شود.
انواع عیار طلا:
طلا به طور معمول در پنج نوع عیار رایج در بازار یافت می‌شود:
-
عیار ۲۴ (طلا خالص): این طلا بدون هیچ‌گونه آلیاژ یا ناخالصی است. این طلا برای ساخت جواهرات و سکه‌ها بسیار مناسب است، زیرا رنگ و شفافیت بی‌نظیری دارد. اما به دلیل نرمی زیاد، برای استفاده در جواهرات گاهی به آن آلیاژهایی اضافه می‌شود.
-
عیار ۲۲: ۹۱.۶۶٪ طلا خالص و ۸.۳۴٪ سایر فلزات دارد. این نوع طلا بیشتر در کشورهای آسیایی مانند هند محبوب است و در جواهرات و سکه‌ها استفاده می‌شود.
-
عیار ۱۸: ۷۵٪ طلا خالص و ۲۵٪ آلیاژهای دیگر. این عیار طلا در جواهرات بسیار رایج است، زیرا از استحکام خوبی برخوردار است و همزمان طلا خالص نیز در آن وجود دارد.
-
عیار ۱۴: ۵۸.۵٪ طلا خالص و ۴۱.۵٪ سایر فلزات. این نوع طلا بیشتر در زیورآلاتی که نیاز به استحکام بالاتر دارند استفاده می‌شود.
-
عیار ۱۰: ۴۱.۶۶٪ طلا خالص و ۵۸.۳۴٪ آلیاژهای دیگر. این طلا کمتر از سایر انواع عیار استفاده می‌شود و معمولاً برای تولید جواهرات ارزان‌تر به کار می‌رود.
چرا طلا را با آلیاژ مخلوط می‌کنند؟
طلا به تنهایی نرم و انعطاف‌پذیر است و به راحتی آسیب می‌بیند. به همین دلیل برای افزایش استحکام و مقاومت طلا در برابر خوردگی، معمولاً آن را با فلزات دیگر ترکیب می‌کنند. این آلیاژها بسته به نوع نیاز، ممکن است شامل مس، نقره، روی، پالادیوم یا پلاتین باشند.
عیار طلا و قیمت آن:
هرچه عیار طلا بیشتر باشد، قیمت آن بالاتر است. به این دلیل که طلا با عیار بالاتر، طلای خالص بیشتری دارد و در نتیجه هزینه تولید آن بیشتر است. همچنین، عیار بالاتر نشان‌دهنده ارزش بیشتری است. به همین دلیل، هنگام خرید طلا، دانستن عیار آن اهمیت زیادی دارد.
تفاوت بین طلا و جواهر:
- طلا به خودی خود یک فلز است که با معیار عیار شناخته می‌شود.
- جواهرات به قطعاتی گفته می‌شود که از طلا یا دیگر فلزات گران‌بها ساخته می‌شوند و ممکن است در آنها سنگ‌های قیمتی نیز به کار رفته باشد.
انواع طلا از نظر کاربرد:
- طلا ۲۴ عیار بیشتر در سکه‌ها، شمش‌ها، و طلاهای سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود.
- طلا ۱۸ عیار بیشتر در جواهرات و زیورآلات روزمره کاربرد دارد.
- طلا ۱۴ عیار بیشتر در زیورآلات با استحکام بیشتر و قیمت کمتر استفاده می‌شود
جمع‌بندی:
عیار طلا یک معیار بسیار مهم است که نشان‌دهنده درصد طلا خالص در یک قطعه است. با توجه به عیار طلا، می‌توان کیفیت و ارزش آن را تخمین زد. برای خرید طلا یا جواهرات، آگاهی از عیار آن به شما کمک می‌کند تا تصمیم بهتری بگیرید.
